Bệnh suy tim: Các giai đoạn, chẩn đoán và cách điều trị

Suy tim là bệnh lý mạn tính cần theo dõi và điều trị lâu dài, nếu ở giai đoạn sớm có thể không ảnh hưởng quá lớn đến cuộc sống hàng ngày. Phát hiện và điều trị sớm là chìa khóa quan trọng để cải thiện tiên lượng bệnh nhân. Cùng MKT Pharma tìm hiểu các giai đoạn, chẩn đoán và cách điều trị hiệu quả bệnh suy tim.

Định nghĩa bệnh suy tim

Bệnh suy tim là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi tim không thể bơm máu hiệu quả để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Điều này có nghĩa là tim không thể bơm đủ máu giàu oxy đến các cơ quan và mô, dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, khó thở và phù nề. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh suy tim có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và đe dọa tính mạng.

Nguyên nhân bệnh suy tim

Bệnh suy tim có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, thường là kết quả của sự kết hợp của nhiều yếu tố. Một số nguyên nhân chính bao gồm:

• Tăng huyết áp (Huyết áp cao): Tăng huyết áp là nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh suy tim. Khi huyết áp cao kéo dài, tim phải làm việc vất vả hơn để bơm máu, dẫn đến suy yếu cơ tim theo thời gian.
• Bệnh động mạch vành: Đây là tình trạng mà các động mạch cung cấp máu cho cơ tim bị hẹp hoặc tắc nghẽn, thường do sự tích tụ của mảng bám cholesterol. Điều này làm giảm lượng máu và oxy cung cấp cho tim, gây ra suy tim.
• Nhồi máu cơ tim: Nhồi máu cơ tim xảy ra khi một phần của cơ tim không nhận đủ máu do tắc nghẽn mạch máu. Điều này có thể làm hỏng cơ tim vĩnh viễn, dẫn đến suy tim.
• Bệnh van tim: Các vấn đề về van tim, chẳng hạn như hẹp van hoặc suy van, có thể ảnh hưởng đến khả năng bơm máu của tim và gây suy tim.
• Bệnh cơ tim: Các bệnh lý về cơ tim, như bệnh cơ tim giãn nở hoặc cơ tim phì đại, có thể làm giảm hiệu suất bơm máu của tim.
• Rối loạn nhịp tim: Một số rối loạn nhịp tim, như rung nhĩ, có thể làm giảm hiệu quả bơm máu của tim và dẫn đến suy tim.
• Các yếu tố khác: Một số tình trạng sức khỏe khác, bao gồm bệnh lý về tuyến giáp, tiểu đường, nhiễm trùng, và rối loạn chuyển hóa cũng có thể góp phần gây ra suy tim.

Phân loại bệnh suy tim

Bệnh suy tim có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau, bao gồm theo chức năng tim, theo nguyên nhân gây bệnh và theo mức độ nghiêm trọng của bệnh. Dưới đây là các phân loại chính.

Theo chức năng tim

Dựa trên nguyên nhân rối loạn tâm trương và rối loạn tâm thu, có thể chia thành 2 loại chính theo chức năng tim. Đó là:

• Suy tim kỳ tâm thu (suy tim giảm phân suất tống máu): Đây là tình trạng cơ tim không thể co bóp hiệu quả, dẫn đến khả năng bơm máu bị giảm. Phân suất tống máu (EF) của tim thường thấp hơn bình thường (dưới 40%).
• Suy tim kỳ tâm trương (suy tim bảo tồn phân suất tống máu): Cơ tim vẫn có khả năng co bóp bình thường nhưng không thể thư giãn đủ để tiếp nhận lượng máu đủ từ các tĩnh mạch. Kết quả là sự giảm cung cấp máu đến các cơ quan, cơ tim bị chai cứng.

Cần nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh suy tim để kiểm soát và điều trị kịp thời. Dưới đây là dấu hiệu đặc trưng của 2 loại trên:

• Suy tim kỳ tâm thu: Cơ thể dễ mệt, đặc biệt mệt khi gắng sức. Khó thở khi gắng sức.
• Suy tim kỳ tâm trương: Khó thở khi nằm, khi ngủ. Có hiện tượng tiên ngất, choáng, hồi hộp, đau thắt ngực.

Theo mức độ nghiêm trọng

Thông thường, có thể chia theo mức độ nghiêm trọng của bệnh. Đó là:

• Suy tim cấp tính: Là tình trạng suy tim xảy ra đột ngột, có thể là do nhồi máu cơ tim hoặc cơn tăng huyết áp nặng.
• Suy tim mạn tính: Là tình trạng suy tim kéo dài và tiến triển từ từ, thường do các yếu tố như bệnh động mạch vành hoặc tăng huyết áp không được kiểm soát.

Theo phân loại của NYHA (Hội Tim mạch New York)

Theo phân loại của NYHA, ta có 4 giai đoạn bệnh, đánh giá dựa trên triệu chứng cơ năng của bệnh nhân. Đây là cách phân loại thường được dùng phổ biến được dùng ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

• Suy tim giai đoạn I: Có bệnh tim nhưng không bị hạn chế vận động; vận động bình thường không gây mệt, hồi hộp, khó thở hay đau thắt ngực.
• Suy tim giai đoạn II: Có bệnh tim nhưng chỉ gây hạn chế nhẹ vận động; vận động bình thường gây mệt, hồi hộp, khó thở hay đau thắt ngực.
• Suy tim giai đoạn III: Có bệnh tim gây hạn chế vận động rõ rệt; vận động dưới mức bình thường cũng gây mệt, hồi hộp, khó thở hay đau thắt ngực.
• Suy tim giai đoạn IV: Có bệnh tim gây mất khả năng vận động; triệu chứng suy tim hay hội chứng đau thắt ngực có thể xảy ra khi nghỉ. Bất kỳ vận động nào cũng gây mệt.

Theo phân loại của AHA (Hội Tim mạch và Trường môn Tim mạch Hoa Kỳ)

Theo phân loại của AHA, ta có 4 giai đoạn bệnh, đánh giá dựa trên bất thường cấu trúc cơ tim của bệnh nhân và nguy cơ tiến triển biến chứng nặng.

• Giai đoạn A: Người bệnh thường không có triệu chứng cũng như không có bất thường cấu trúc. Các nguy cơ cao có thể gây suy tim như bệnh mạch vành, tăng huyết áp, tiền căn gia đình bị bệnh cơ tim dãn nở, thuốc độc tim, béo phì,…
• Giai đoạn B: Người bệnh thường không có triệu chứng nhưng có bất thường về cấu trúc, hay bệnh tim thực tổn. Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng đến bất thường cấu trúc như nhồi máu cơ tim, bệnh van tim, rối loạn tâm thu thất trái,.
• Giai đoạn C: Người bệnh xuất hiện các triệu chứng suy tim, đồng thời cũng có bất thường về cấu trúc.
• Giai đoạn D: Người bệnh bị suy tim nặng, triệu chứng khó điều trị ảnh hưởng đến sinh hoạt cuộc sống. Cần phải điều trị bằng thuốc, thậm chí có thể phải phẫu thuật hoặc bằng máy trợ tim để hỗ trợ.

Chẩn đoán bệnh suy tim

Chẩn đoán bệnh suy tim thường bao gồm nhiều bước và các xét nghiệm khác nhau. Dưới đây là những phương pháp chẩn đoán chính:

• Đánh giá Lâm Sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng như khó thở, phù chân, mệt mỏi, và nhịp tim không đều. Khám lâm sàng để phát hiện dấu hiệu suy tim như tiếng tim bất thường hoặc sưng chân.
• Xét nghiệm máu: Để kiểm tra các chỉ số như BNP (Brain Natriuretic Peptide), giúp xác định mức độ suy tim.
• Điện tâm đồ (ECG): Đo hoạt động điện của tim để phát hiện các rối loạn nhịp tim hoặc dấu hiệu của nhồi máu cơ tim.
• Siêu âm tim: Mục đích là xem xét cấu trúc và chức năng của tim, bao gồm kích thước buồng tim và khả năng bơm máu.
• Chụp X-quang ngực: Để kiểm tra tình trạng tim và phổi, phát hiện sự tích tụ dịch trong phổi.

Cách điều trị bệnh suy tim

Điều trị bệnh suy tim thường yêu cầu một cách tiếp cận đa chiều và phối hợp giữa các phương pháp điều trị. Dưới đây là các phương pháp chính:

Điều trị bằng thuốc

Khi bệnh suy tim tiến triển nặng với các triệu chứng và bất thường trong cấu trúc, cần phải điều trị bằng thuốc. Có 3 nhóm thuốc điều trị suy tim hiện nay:

• Nhóm thuốc lợi tiểu: Giúp làm giảm áp lực tĩnh mạch, giảm bớt gánh nặng cho tim.
• Nhóm thuốc ức chế men chuyển ACE: Giảm áp lực máu và giúp tim bơm máu hiệu quả hơn.
• Nhóm thuốc chẹn beta: Giúp giảm nhịp tim và huyết áp, làm giảm gánh nặng cho tim.

Tham khảo thêm: Tovecor 5 – Thuốc điều trị suy tim.

Điều trị can thiệp

Việc điều trị bằng thuốc không đem lại hiệu quả khi bệnh suy tim tiến triển nặng, có thể đe dọa tính mạng thì cần phải điều trị can thiệp. Có 2 phương pháp được dùng để can thiệp:

• Máy khử rung tim cấy ghép: Dùng cho những bệnh nhân có nguy cơ cao bị rối loạn nhịp tim nghiêm trọng.
• Phẫu thuật: Trong trường hợp suy tim giai đoạn cuối không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.

Bệnh suy tim có thể phòng ngừa được không?

Mặc dù bệnh suy tim không chữa khỏi hoàn toàn, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh thông qua một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Dưới đây là các cách phòng ngừa bệnh suy tim:

• Chế độ ăn uống: Giảm muối và duy trì một chế độ ăn cân bằng giúp giảm triệu chứng và hỗ trợ tim.
• Tập thể dục: Tập luyện thể dục định kỳ với sự hướng dẫn của bác sĩ có thể cải thiện chức năng tim và sức khỏe tổng thể.
• Kiểm soát cân nặng: Nếu thừa cân, giảm cân có thể làm giảm gánh nặng cho tim.
• Theo dõi điều trị bệnh nền: Điều trị và kiểm soát bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường là rất quan trọng để giảm nguy cơ suy tim.
• Hạn chế rượu và thuốc lá: Uống rượu quá mức và hút thuốc lá đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến tim và can thiệp kịp thời.

Bệnh suy tim là một tình trạng nghiêm trọng nhưng có thể quản lý và điều trị hiệu quả nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách. Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa và duy trì lối sống lành mạnh, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh suy tim và cải thiện sức khỏe tim mạch của mình.

Qua những chia sẻ mà MKT Pharma cung cấp, hy vọng sẽ giúp cho Quý bệnh nhân và gia đình có thể biết thêm về bệnh suy tim và cách phân loại, điều trị, phòng ngừa. Để liên hệ tìm mua thuốc điều trị chính hãng, Quý khách hàng có thể truy cập website MKT Pharma để biết thêm thông tin chi tiết về sản phẩm.